Clouds waar hebben we het eigenlijk over. Cloudservices, SAAS, IAAS PAAS wat is het verband. In deze blog probeer ik de essentie weer te geven. Ontdaan van fratsen, undressed.
Cloud computing
Cloud computing bestaat eigenlijk uit niet meer dan:
- Een model waar via het internet services worden aangeboden waarvoor het gebruik betaald wordt
- Het is een schaalbaar model dat computer kracht, stroom en dataopslag bevat
- Het is gebaseerd op Utility Based Computing wat al lang bestaat
- Gecombineerd met diensten aangeboden als SAAS
Hier bovenop kunnen diensten worden aangeboden. Afhankelijk van de aard van die dienstverlening kun je drie indelingen te maken:
- Infrastructure as a Service ofwel IAAS
- Software as a Service ofwel SAAS
- Platform as a Service ofwel PAAS
Er zijn nog meer varianten of verfijningen te verzinnen als DAAS (Database as a service) maar die vind ik niet specifiek genoeg om als typering te dienen. Er is ook een afhankelijkheid je kunt geen PAAS zonder IAAS hebben en geen SAAS zonder IAAS. Dus beiden hebben een relatie met het platform. Software as a Service kan als programma draaien op een IAAS maar ook worden ontwikkeld op een PAAS. SAAS en PAAS kunnen niet bestaan zonder IAAS.
Infrastructure as a Service
De fundering en de basis van de services ligt in IAAS. Dit is een Utility Based Infrastructure. Een schaalbaar flexibel en gevirtualiseerd datacenter (of meerdere) die zich afhankelijk van de vraag en belasting anders kunnen gaan gedragen. Dit heeft alles met virtualisatie te maken natuurlijk. Wat het rekencentrum doet is afhankelijk van de virtuele instanties. De diensten worden door de gebruiker zelf via een web-portal gemaakt, gebruikt en weer verwijderd. Deze vorm van zelfservice (provisioining) is wel een belangrijke voorwaarde. Voorwaarde is ook een enorme hoge beschikbaarheid van het systeem. Hoewel een voorwaarde kan het ook mis gaan. Een interessante website is http://wiki.cloudcommunity.org/wiki/CloudComputing:Incidents_Database . Hier worden alle calamiteiten op het gebied van IAAS bijgehouden. IAAS is de basis waarop SAAS en PAAS meeliften. De voor en nadelen van deze infrastructuur worden direct in de bovenliggende diensten zichtbaar.
Platform as a Service
Platform as a Service is eigenlijk een half fabrikaat boven op de cloud. Het wordt aangeboden als dienst maar je kunt er nog niets mee. Het is meer een programmeer platform. De meest bekende verschijningsvormen zijn de Google Apps en Microsoft Azure (waarvan recentelijk de prijzen bekent zijn gemaakt zie blog Updates on Azure), en natuurlijk Amazone Ec2 (Elastic Cloud Computing). Stuk voor stuk leveren deze platforms de toekomst van ons computer landschap en gebruik.
Software as a Service
Software as a Service is een applicatie voor consumenten of eindebruikers boven op de PAAS gebouwd. Je gebruikt de dienst en betaald per tijdseenheid. Maar hebt het programma niet lokaal op je machine draaien. Het enige dat je er voor nodig hebt is een browser. Goede voorbeelden van bestaande SAAS oplossingen zijn natuurlijk Salesforce.com. Een briljante eerste applicatie voor sales mensen. Het heeft Siebel en alle voorgaande aan de kant gezet. En je ziet dat het succes bepaald wordt door het concept. Overal je applicatie/functionaliteit hebben. Maar meer en meer bedrijven begeven zich op de het terrein van SAAS. Iedereen gebruikt er al een namelijk GMAIL.
Gartner Hype Cycle voor Cloud Computing
Volgens Gartner bevind Cloud computing zich in de Technology Trigger fase. Dat wil zeggen dat er overmatig aandacht voor is maar men eigenlijk nog niet weet wat het gaat betekenen. Iedereen heeft het er over maar waar hebben we het eigenlijk over? In deze blog probeer ik de cloud eens uit te kleden tot wat het eigenlijk is.
Wordt het wat of wordt het niets?
Dan gaan we ons op het vlak van de voorspellingen en meningen begeven. Mijn persoonlijke mening is dat Cloud Computing het hele computer gebruik en de computer beleving volledig zal gaan veranderen. Het niet hebben van je applicatie lokaal bied zo veel voordelen. Geen installaties, geen last van updates of virussen die in je applicatie nestelen. Het overal hebben van de functionaliteit onafhankelijk van je apparaat. We maken er al gebruik van. Neem GMAIL, 8 jaar terug moest niemand er aan denken dat je mail "online" toegankelijk was. Nu kun je toch niet meer voorstellen dat je mail lokaal op je PC staat. Stel je krijgt een nieuwe PC. Dan moet je je mail weer overzetten. Nog niet te spreken over het niet meer beschikbaar zijn van je PC door het zoveelste virus dat weer eens langs kwam. Nee ik denk dat we straks veel apparaten gaan zien die alleen zorgen voor een beeldscherm en verbinding maar het echte werk bestaat en word gebruikt in de cloud.
Als we nu kijken naar apparaten die uitermate geschikt zijn voor dit soort toepassingen kom je al gauw aan de
"online readers" als iLiad, de Amazone Kindle, maar ook de Playstation Portable of DS zal een veel grotere rol krijgen en de "echte PC" een veel kleinere. Natuurlijk moet er functionaliteit worden toegevoegd maar denk in deze richting.In het voorbeeld van GMAIL en alle varianten die nu ontstaan als Google Apps, Google Maps, Microsoft Sky Drive, Flickr voor je foto's zie je dat de adoptie van software as a service al lang in onze manier van leven gekomen is. Je kunt niet meer spreken over of het iets wordt want we zitten er al midden in. Binnen nu en twee jaar ontstaan er meer en meer Public en Private Clouds. De voorbeelden die ik hier boven noem zijn allen Public Clouds. Private Clouds zijn kleinere varianten binnen een bedrijf of groep bedrijven die alle voordelen van een Public Cloud in zich hebben maar extra voordelen bieden. Traceerbaarheid van gegevens en gebruik, toegang vanuit deze cloud naar BackOffice systemen, integratie met bestaande architecturen.
Word wakker
"een PC op elk bureau" was ooit een "belachelijke" visie van Microsoft in 1975, kijkend naar deze trend denk ik dat de visie kan worden bijgesteld. In de tijd dat deze visie werd neergelegd was het een belachelijke, maar werd snel heel normaal. Cloud computing wordt net zo groot net zo waar. Online services gaan in de toekomst een groot deel van het computergebruik uitmaken. Het is makkelijker, goedkoper en flexibeler. Als je nu als bedrijf nog niet bezig bent met deze trend ben je begonnen aan een grote achterstand. De uitdaging van de dienstverlening ligt in het organiseren, wie is de eigenaar, risico's management en in het gebruik en gebruiksvriendelijkheid, niet in de techniek.
Hans ten Berge
